ไม่ได้ขี้หงุดหงิดแค่อากาศมันร้อน! ทำไมอากาศร้อนถึงส่งผลต่อร่างกายและจิตใจมนุษย์กันนะ?

เคยไหม? อยู่ดี ๆ ก็กลายเป็นคนหงุดหงิดง่าย ขี้เหวี่ยงขี้วีน ใครทำอะไรก็ไม่ได้ดั่งใจสักอย่าง แถมยังขี้เกียจแบบสุด ๆ อยากอยู่บนเตียงนอนทั้งวัน ไม่อยากเจอใคร ไม่อยากออกไปทำอะไรเลย ใครที่กำลังมีอาการแบบนี้อยู่ อย่าเพิ่งตกใจกับพฤติกรรมของตัวเองที่เปลี่ยนแปลงไป เพราะจริง ๆ แล้วผู้ร้ายตัวจริงคือ “อากาศร้อน” นั่นเอง!

ขอออกตัวก่อนว่าไม่ได้โทษฝนฟ้าอากาศหรือธรรมชาติแต่อย่างใด เพราะผลการวิจัยของ Max Planck Institute for Human Development (MPIB) เผยว่า โดยปกติอากาศร้อนมีผลกระทบต่อร่างกายของมนุษย์อย่างไม่สามารถหลีกเลี่ยงได้ ยิ่งอุณหภูมิสูงขึ้นมากเท่าไหร่ก็ยิ่งอันตรายมากเท่านั้น รวมถึง “สุขภาพจิต” ที่ได้รับผลกระทบตามไปด้วยเช่นกัน ไม่ว่าจะเป็นความเหนื่อยล้า ความอ่อนเพลีย ความเครียด ไปจนถึงการฆ่าตัวตาย พฤติกรรมเหล่านี้ไม่ได้เกิดขึ้นเฉพาะช่วงเวลาที่อากาศร้อนจัดหรืออุณหภูมิสูงเท่านั้น แต่ยังพบได้บ่อยในมนุษย์ที่อยู่อาศัยในพื้นที่ที่อากาศร้อนตลอดเวลาด้วย

แม้ว่าจะยังไม่สามารถหาสาเหตุที่แน่ชัดได้ว่าเป็นเพราะอะไร แต่นักวิทยาศาสตร์ต่างลงมติว่า อากาศร้อนเป็นหนึ่งในสาเหตุที่ทำให้สุขภาพจิตแย่ลงอย่างแน่นอน

‍

รู้หรือไม่! อากาศร้อนส่งผลต่อมนุษย์มากกว่าที่คิด

ในที่สุดประเทศไทยก็ก้าวเข้าสู่ “เมษาหน้าร้อน” อย่างเป็นทางการ แถมมีแนวโน้มว่าอุณหภูมิจะสูงขึ้น สูงขึ้น และสูงขึ้นไปอีก ไม่ว่าจะลืมตาตื่น จะหลับตานอน หรือขยับร่างกายไปทางไหนก็หนีความร้อนไม่พ้น คิด ๆ แล้วก็เซ็งจนอยากจะนอนตากพัดลมทั้งวัน ไม่อยากลุกไปทำอะไรเลย

ท่ามกลางแสงแดดที่แผดเผาจนร่างกายมนุษย์แทบจะหลอมละลายกลายเป็นน้ำ นอกจากผลกระทบทางร่างกายอย่างภาวะขาดน้ำ (Dehydration) และโรคลมแดด (Heat Stroke) อากาศร้อนยังส่งผลกระทบต่อจิตใจด้วยนะ เพราะทำให้เกิดอาการหงุดหงิดง่าย ขาดสมาธิ แถมจะนั่ง จะนอน จะทำอะไรก็กลายเป็นน่าเบื่อไปทั้งหมด

อ่านมาถึงตรงนี้แล้ว หลาย ๆ คนอาจจะมีคำถามค้างคาในใจว่า “จริงหรอ? จะเป็นไปได้อย่างไร?” ในบทความนี้ BASE Playhouse จะเชื่อมโยงทุกหลักการมาตอบคำถามของทุกคนให้เอง

1. อากาศร้อนส่งผลต่อ “สมอง”

ข้อแรก อากาศร้อนส่งผลต่อ “สมอง” ของมนุษย์ เนื่องจากอากาศร้อนจัดและอุณหภูมิที่พุ่งสูงขึ้นอย่างไม่หยุดพัก ทำให้สมองของมนุษย์ทำงานได้ไม่เต็มประสิทธิภาพเท่าที่ควร ส่งผลให้เกิด “สภาวะเหนื่อยทางจิตใจ (Mental Fatigue)” ซึ่งเป็นบ่อเกิดของอาการหมดไฟ

อากาศร้อนทำให้สมองต้องใช้พลังงานในการควบคุมอุณหภูมิในร่างกายมากกว่าปกติ ยิ่งร่างกายอยู่ในอุณหภูมิสูงมากเท่าไหร่ การทำงานของสมองก็จะเชื่องช้าลงมากเท่านั้น ส่งผลให้ความสามารถในการคิดวิเคราะห์ การตัดสินใจ การแก้ไขปัญหา การจดจำรายละเอียด และการเรียนรู้ลดลงอย่างมีนัยสำคัญ รวมถึงขาดสมาธิในการจดจ่อสิ่งต่าง ๆ ที่อยู่ตรงหน้า

2. อากาศร้อนส่งผลต่อ “ร่างกาย”

ข้อที่สอง อากาศร้อนส่งผลต่อ “ร่างกาย” ของมนุษย์ ซึ่งเป็นสิ่งที่สังเกตเห็นได้อย่างชัดเจนเมื่อมีการเปลี่ยนแปลงของอุณหภูมิ โดยปกติแล้ว ร่างกายจะพยายามควบคุมอุณหภูมิด้วยการขับเหงื่อออกมาเพื่อระบายความร้อน เมื่ออยู่ในอากาศที่ร้อนมากเกินไป ร่างกายต้องใช้ความพยายามเป็นสองเท่าในการขับเหงื่อเพื่อรักษาสมดุล หากดื่มน้ำเข้าไปทดแทนไม่เพียงพอ ร่างกายจะประสบปัญหา “สภาวะร่างกายขาดน้ำ” ทำให้เกิดอาการเวียนหัว เหนื่อยง่าย และอ่อนเพลีย

ในขณะเดียวกัน เมื่อความร้อนจากอากาศสะสมอยู่ในร่างกายมากเกินไปจนร่างกายปรับสมดุลไม่ทัน จะทำให้เป็น “โรคลมแดด” หรือที่คุ้นหูกันว่าฮีทสโตรก ซึ่งเป็นอันตรายต่อร่างกาย เพราะอาจทำให้เกิดอาการหมดสติ หากไม่ได้รับการรักษาอย่างทันท่วงทีก็จะทำให้เกิดอันตรายจนถึงแก่ชีวิตได้

3. อากาศร้อนส่งผลต่อ “จิตใจ”

ข้อสุดท้าย เป็นข้อที่ใครหลาย ๆ คนคิดไม่ถึง นั่นก็คือ อากาศร้อนส่งผลต่อ “จิตใจ” เนื่องจากอุณหภูมิที่เพิ่มสูงขึ้นทำให้ระดับฮอร์โมนเซโรโทนิน (Serotonin) ซึ่งเป็นฮอร์โมนสำคัญในการควบคุมอารมณ์และความรู้สึกลดต่ำลง ส่งผลให้เกิดความรู้สึกกระสับกระส่าย หงุดหงิดง่าย วิตกกังวล เครียด และขาดสมาธิ รวมถึงส่งผลให้คุณภาพการนอนหลับแย่ลง เมื่อพักผ่อนไม่เพียงพอก็ยิ่งส่งผลให้อารมณ์แปรปรวนและฉุนเฉียวง่ายขึ้นไปอีก

นอกจากนี้ อากาศร้อนยังทำให้ “ขี้เกียจ” อีกด้วยนะ สาเหตุก็เป็นเพราะว่าเมื่อร่างกายสะสมความร้อนจนเสียสมดุล จะทำให้เกิดความไม่สบายตัว ไม่อยากทำกิจกรรมที่ต้องเคลื่อนไหวร่างกายหรือกิจกรรมใด ๆ ที่ต้องใช้ความคิด หากไม่มีอะไรสำคัญก็อยากนอนเฉย ๆ เสียมากกว่า นั่นจึงเป็นคำตอบของคำถามที่ว่า ทำไมอากาศร้อนถึงทำให้มนุษย์ขี้เกียจ

5 วิธีการ “เพิ่มพลังงาน” ในวันที่อากาศร้อนจัด

พอจะรู้อยู่ว่าประเทศไทยมีอยู่แค่ 3 ฤดู นั่นก็คือ ฤดูร้อน ฤดูร้อนมาก และฤดูร้อนสุด ๆ แต่ก็ไม่ได้คิดว่าจะร้อนจัดจนทำให้ไม่อยากออกไปใช้ชีวิตขนาดนี้! แน่นอนว่า BASE Playhouse จะไม่ปล่อยให้ทุกคนอารมณ์ร้อนตามอากาศของประเทศไทยนาน เพราะ BASE Playhouse มี 5 วิธีการเพิ่มพลังงานในวันที่แสงแดดแผดเผามาฝากทุกคน ถ้าอยากรู้แล้ว ไปดับร้อนพร้อม ๆ กันเลย

1. ดื่มน้ำให้เพียงพอ

วิธีการแรกสำหรับการคลายร้อน คือ ดื่มน้ำให้เพียงพอ เพราะการใช้ชีวิตท่ามกลางสภาพอากาศที่ร้อนจัด ทำให้ร่างกายของเราต้องขับเหงื่อออกมาปริมาณมาก เพื่อระบายความร้อนและลดอุณหภูมิในร่างกายให้กลับมาอยู่ในสภาวะปกติ การดื่มน้ำเปล่าให้เพียงพอโดยค่อย ๆ จิบน้ำไม่ให้ขาดระหว่างวัน เป็นการเติมน้ำให้ร่างกายและช่วยให้ร่างกายไม่อยู่ในภาวะขาดน้ำ

2. หลีกเลี่ยงกิจกรรมที่ต้องใช้แรง

วิธีการที่สองสำหรับการคลายร้อน คือ หลีกเลี่ยงกิจกรรมที่ต้องใช้แรง การออกกำลังกายกลางแจ้ง หรือการทำงานหนัก ในช่วงเวลาที่อุณหภูมิสูงที่สุดของวัน ซึ่งเป็นเวลาประมาณ 11.00 - 16.00 หากต้องการทำกิจกรรมกลางแจ้งควรเลือกทำในช่วงเช้าหรือช่วงเย็นจะดีต่อร่างกายมากกว่า

3. ใช้เครื่องปรับอากาศหรือพัดลม

วิธีการที่สามสำหรับการคลายร้อน คือ การใช้เครื่องปรับอากาศหรือพัดลม แน่นอนว่าเป็นวิธีที่ใครหลาย ๆ คนเลือกทำเป็นอันดับแรก เพราะเป็นวิธีที่ง่ายและสบายที่สุด! การใช้เครื่องปรับอากาศหรือพัดลมจะทำให้อุณหภูมิในห้องค่อย ๆ เย็นขึ้นและทำให้ร่างกายไม่ต้องทำงานหนักเพื่อระบายความร้อนออกจากตัว

4. ใส่เสื้อผ้าที่ระบายความร้อนได้ดี

วิธีการที่สี่สำหรับการคลายร้อน คือ การเลือกสวมใส่เสื้อผ้าที่ระบายความร้อนได้ดี หรือเลือกใส่เสื้อผ้าหลวม ๆ เพราะเมื่อก้าวเข้าสู่ฤดูร้อนก็คงจะถึงเวลาที่ต้องพับเสื้อแขนยาวและเสื้อกันหนาวลงกล่องไปเก็บไว้อย่างช่วยไม่ได้ แล้วเปลี่ยนมาใส่เสื้อผ้าที่ระบายความร้อนได้ดี รวมถึงหลีกเลี่ยงการใส่เสื้อผ้าสีดำและเลือกใส่เสื้อผ้าสีอ่อน ๆ เพื่อป้องกันการดูดแสงอาทิตย์

5. ออกไปเล่นน้ำวันสงกรานต์

วิธีการสุดท้ายสำหรับการคลายร้อน คือ การออกไปเล่นน้ำวันสงกรานต์ วิธีคลายร้อนที่ผสมความสนุกสนานเข้าไว้ด้วยกัน เพราะอากาศร้อน ๆ แบบนี้ต้องคู่กับน้ำเย็น ๆ เป็นเรื่องธรรมดา แถมการเล่นน้ำไม่ได้ช่วยให้เราคลายร้อนอย่างเดียว แต่ยังช่วยให้เกิดความผ่อนคลาย ลดความเครียด และได้ใช้เวลาร่วมกันคนที่เรารักอีกด้วย

การเปลี่ยนแปลงของสภาพอากาศและอุณหภูมิเป็นสิ่งที่มนุษย์ไม่สามารถควบคุมหรือหลีกเลี่ยงได้ ดังนั้น การดูแลตัวเองดี ๆ จึงเป็นสิ่งสำคัญที่ต้องให้ความเอาใจใส่ ซึ่งวิธีที่ง่ายที่สุดก็คือ “การดื่มน้ำให้เพียงพอ” เพื่อไม่ให้ร่างกายขาดน้ำและหลีกเลี่ยงการทำกิจกรรมกลางแจ้งในช่วงเวลาที่อากาศร้อนจัด

และสำหรับเทศกาลสงกรานต์ที่กำลังจะมาถึงนี้ ใครที่กำลังวางแผนออกไปเล่นน้ำหรือวางแผนเดินทางท่องเที่ยวเพื่อพักผ่อนหลังจากทำงานหนัก ขอให้ทุกคนระมัดระวังความปลอดภัยและใช้ชีวิตอย่างไม่ประมาท ด้วยความห่วงใยจาก BASE Playhouse🧡

อ้างอิงจาก

‘หัวร้อน เครียดง่าย ไม่อยากทำอะไรเลย’ อาจไม่ใช่นิสัย แต่เกิดขึ้นได้เพราะอากาศร้อน, urban creature

“อากาศร้อน” ส่งผลกระทบต่อสุขภาพจิต ยิ่งร้อน ยิ่งเครียด ยิ่งนอนไม่หลับ, กรุงเทพธุรกิจ

‍